Rầy xanh có Tên khoa học là Empoasca sp thuộc họ ve sầu nhảy Jassidae và có bộ cánh đều: Homoptera
Hình thái của rầy xanh.
- Rầy xanh Trưởng thành khoảng từ 2 - 21 ngày có thân dài từ 2,5 - 4 mm, có màu xanh lá mạ. Đầu hơi hình tam giác, chính giữa đỉnh đầu có đường vân trắng, và hai bên có chấm đen nhỏ. Cánh trong mờ, màu xanh lục, xếp úp hình mái nhà.
- Trứng của rầy xanh thì 5 - 8 ngày và có hình hơi cong và dạng quả chuối, có chiều dài khoảng 0,8 mm. Trừng đẻ ra sẽ có màu trắng sữa, sắp nở và có màu lục nhạt hay hơi nâu. Vòng đời của trứng thường từ 5 - 8 ngày
- Rầy non thì từ 9 - 11 ngày (vào mùa Xuân) và từ 7 - 8 ngày (vào mùa Hè); 14 - 16 ngày (ở mùa Đông)
Rầy xanh non có 5 tuổi, tuy chưa có cánh nhưng gần giống trưởng thành. Rầy mới nở màu trắng trong suốt, dài 1 mm. Rầy càng lớn chuyển dần sang màu xanh. Cuối tuổi 5 cơ thể dài 2mm.
* Phân bố: Phân bố ở hầu hết các vùng sầu riêng Việt Nam và nhiều nước trên thế giới.
* Phạm vi ký chủ: Gây hại chủ yếu trên cây sầu riêng, ngoài ra còn phá hại một số cây trồng khác như lúa, khoai tây, khoai lang, vừng (mè), bông, cà, thuốc lá...
- Nhiệt độ thích hợp của rầy xanh từ 23- 27oC
- Rầy xanh còn là đối tượng trung gian truyền bệnh khảm (virus) cho cây.
Tập quán sinh sống và triệu chứng gây hại của rầy xanh.
Rầy trưởng thành sợ ánh sáng trực xạ, cho nên phần nhiều rầy sống tập trung ở mặt dưới lá nên khó phát hiện, chích hút nhựa theo gân lá non làm lá xoăn lại chuyển màu hơi vàng, rìa lá bị cháy và mật số rầy cao sẽ làm cháy lá, cây suy yếu không phát triển, rụng hoa và trái non. Rầy xanh cũng là tác nhân truyền bệnh virus cho cây cây trồng. Rầy có xu tính với ánh sáng đèn yếu và có đặc tính bò ngang. Khi bị khua động rầy có thể nhảy, lẩn trốn nhanh chóng.
- Rầy non và rầy trưởng thành dùng vòi, hút nhựa búp non theo đường gân của lá non gây nên những nốt chấm đỏ như kim châm làm cho những mầm lá non cong keo lại và khô đi. Lá bị vàng, khô nóng sẽ bị khô gây “cháy rầy”, cằn cỗi, lá bị hại nhẹ có màu hồng tím,
- Rầy trưởng thành đẻ trứng rải rác vào mô non cọng búp và gân chính của lá sầu riêng. Một búp sầu riêng thường có từ 2 - 3 trứng, có khi 6 - 8 trứng.
- Rầy non thường ẩn náu mặt sau các lá búp. Từ tuổi 3 trở lên hoạt động nhanh nhẹn hơn có thể bò và nhảy. Khi bị khua động nhẹ có thể ven theo cuống cọng bò xuống dưới.
- Rầy non và rầy trưởng thành dùng vòi hút nhựa ở búp non theo đường gân chính và hai đường gân phụ của lá non, gây nên những vết chấm nhỏ như kim châm làm cho lá non bị tổn thương, việc vận chuyển nước và chất dinh dưỡng đến lá non bị trở ngại. Những lá này nếu gặp điều kiện khô nóng sẽ bị khô từ đầu lá và mép lá đến 1/2 lá. Phần còn lại trở nên cong queo cằn cỗi. Bị hại nhẹ lá có thể biến thành màu hồng.
- Mức độ phát sinh gây hại của rầy xanh tùy theo điều kiện sinh thái có khác nhau.
- Điều kiện thuận lợi cho rầy gây hại và sinh sôi nảy nở là lúc thời tiết chuyển từ lạnh sang nóng hoặc nắng mưa xen kẽ.
- Tác hại của rầy làm cho sản lượng và phẩm chất búp giảm nghiêm trọng.
>>Xem thêm: Rầy xanh trên sầu riêng
Kẻ thù tự nhiên của rầy xanh Empoasca sp.
+ Các loài bọ cánh cứng: bọ rùa đỏ (Micraspis discolor Fabr.), bọ rùa hofmani (Scymnus hoffmani Weis.), bọ rùa đen nhỏ (Stethorus sp.), kiến ba khoang (Paederus fuscipes Cur.), bọ cánh cộc (Oligota sp.),
+ Các loài nhện ăn thịt: nhện xám trắng, nhện đen, nhện chân dài,...
+ Một số loài chuồn chuồn ăn rầy xanh non và trưởng thành.
+ Một số loài ong ký sinh trứng rầy.